No Coração do Brasil

Quando estava na pré-produção do documentário “Vila Mariana – de Colônia à República da Vila”, surgiu a possibilidade de documentarmos uma nova expedição ao CGB – Centro Geográfico do Brasil.

Os irmãos Cláudio e Orlando Villas Bôas, funcionários da Fundação Brasil Central, comandaram, em 1958, a primeira expedição, em companhia de Sérgio Vahia, filho do Dr. Delcídio Vahia, médico da expedição Roncador-Xingu; Adrian Cowell, estudante de cinema da universidade de Cambridge, que se integrou à expedição por indicação do antropólogo Darcy Ribeiro; e o futuro cacique Raoni, na época com 23 anos e o professor de português de Cowell.

A proposta do novo documentário era promover o reencontro no coração do Brasil, 50 anos depois, dos três sobreviventes à expedição: Sérgio Vahia, cacique Raoni e Adrian Cowell.

No mês de setembro de 2008, tentei demover Sérgio Vahia de fazer a expedição naquele ano, porque não havia tempo hábil para viabilizar a captação de recursos para a execução do documentário e para a empreitada que consistia, entre outras providências, em conseguir, junto à FUNAI e às nações indígenas, autorização para atravessar os territórios dos índios ao longo dos rios Kuluene e Xingu.

Lutando contra um câncer, Sérgio Vahia, 80 anos, estava determinado a fazer a expedição, entre setembro e outubro de 2008, por dois motivos: primeiro porque seu médico recomendou-lhe que, caso quisesse fazer uma viagem de 1800 km e uma caminhada de 18,5 km na mata, ele teria que fazê-las imediatamente; segundo, devido à data: 14 de outubro de 2008. Ele queria estar lá nesta data.

Deixei a pesquisa e o roteiro do documentário Vila Mariana encaminhados e embarquei para Alta Floresta; de lá, viajei de ônibus até Colider (MT) para encontrar Raoni Metuktire, um dos índios mais conhecidos no Brasil e no exterior por sua campanha em defesa dos povos indígenas e da Floresta Amazônica. Raoni estava em uma casa pertencente à FUNAI e, já na entrada, dois índios me pediram dinheiro para a compra da farinha, para que o cacique fizesse a sua refeição. Conversamos acompanhados de seu sobrinho, Megaron, que foi o meu facilitador para o contato. Raoni confirmou o encontro com Sérgio Vahia e Adrian Cowell no Centro Geográfico do Brasil; pedi a ele que assinasse uma autorização formal para eu poder filmá-lo durante a expedição. Ele aceitou.

De volta a Alta Floresta, embarquei num voo para Goiânia que fazia escala em São Paulo – ou seja, eu já estava no Centro-Oeste, meu destino era Goiânia e fui obrigado a passar por SP novamente!

Sérgio já ultimava os preparativos da expedição em Goiânia: barcos, motores, mochilas e um elevado número de presentes para os índios: linha de pesca, tecidos, facas, panelas, lanternas… Cada tribo no roteiro da expedição receberia uma lembrança dos caraíbas visitantes.

A nova expedição partiu de Goiânia no dia 20 de setembro de 2008. Passamos por Aragarças, Barra do

Garças, Xavantina e Canarana; depois viajamos em canoas por seis dias nos rios Kuluene e Xingu,

sentido norte. Próximo a São José do Xingu, encontramos o cacique Raoni e Bdjai, seu sobrinho, que arregimentou os índios que abririam a picada até nosso destino.

Montamos acampamento na margem esquerda do rio Xingu e ali aguardamos a chegada de Adrian Cowell, que partiu de Londres no dia 14 de outubro. A picada foi feita em uma semana, seguindo as coordenadas do Centro: latitude 10 graus e 20 minutos ao sul do Equador e 53 graus e 12 minutos a oeste de Greenwich.

O Centro Geográfico do Brasil está localizado no Médio Xingu, na reserva do Parque Indígena do Xingu, no nordeste do Estado de Mato Grosso – MT, na porção sul da Amazônia Brasileira. O coração do Brasil encontra-se na mais importante reserva indígena das Américas – que segue habitada e protegida pelos caiapós-txucarramaes, liderados pelo cacique Raoni.

Todo o grupo atingiu o CGB em 21 de outubro, início da estação das águas na região. Sérgio Vahia fez o percurso em seis dias; os índios prepararam acampamentos improvisados ao longo da picada para facilitar sua caminhada.

Uma cerimônia simples foi realizada no dia da remarcação: a bandeira brasileira foi hasteada enquanto os caiapós entoavam um cântico de guerra.

Durante três semanas, convivi com índios das mais diversas etnias no alto e médio Xingu. Passamos pelos seguintes postos indígenas: Kuluene (Vanité, Kalapalo), Diauarum (Moiópi, Kayabi) Wawi (Kamani, Suiá), Pavuru (Kumaré, Txicão) e Leonardo (Kokoti). Com uma única exceção, sempre fomos recebidos com hospitalidade e alegria pelas comunidades.

Sérgio Vahia já era esperado pelos chefes e as conversas giravam em torno das lembranças do tempo em que ele, sozinho, visitava as aldeias e fazia amigos. Foram momentos de grande emoção; cada encontro dava lugar às memórias e às lembranças que evocavam os antepassados que se foram.

O indígena que habita as margens dos rios Kuluene e Xingu sempre está atento aos barcos que por ali navegam: sabe distinguir quando são convidados ou invasores. O sistema de rádio nas aldeias funciona perfeitamente. Em Diauarum, pudemos usar a internet via satélite.

A população indígena cresceu muito e rapidamente nos limites do Parque Indígena do Xingu (PIX). Os jovens e as crianças se multiplicaram depois que a assistência médica se tornou mais presente.

Durante a estada nos acampamentos e mesmo nas caminhadas pela mata, quando os ouvidos são mais exigidos do que a visão, pudemos apreciar a natureza em toda a sua plenitude. A exuberância da fauna e da flora na região do Parque do Xingu resiste às tentativas de queimadas e de exploração ilegal das riquezas naturais. A luta pela preservação é diária e mobiliza toda a comunidade do PIX.

O filme documentário “Remarcação do Centro Geográfico do Brasil” está em fase de captação de recursos na Lei Rouanet e PROAC/ICMS da Secretaria de Estado da Cultura do Governo do Estado de São Paulo. Eu, por minha vez, terei o deleite de ver 25 horas de material bruto de imagens que trazem a floresta e a missão do índio e do homem branco em preservá-la.

56 comentários sobre “No Coração do Brasil

  1. Thank you for your sharing. I am worried that I lack creative ideas. It is your article that makes me full of hope. Thank you. But, I have a question, can you help me?

  2. Hi! Do you know if they make any plugins to help with SEO?

    I’m trying to get my blog to rank for some targeted keywords but I’m
    not seeing very good results. If you know of any please share.

    Kudos! I saw similar blog here: Eco wool

  3. Can you be more specific about the content of your article? After reading it, I still have some doubts. Hope you can help me.

  4. Hello there! Do you know if they make any plugins to help with SEO?

    I’m trying to get my blog to rank for some targeted keywords
    but I’m not seeing very good results. If you know of
    any please share. Many thanks! I saw similar blog here: Your destiny

  5. I’m really impressed along with your writing talents as smartly as with the layout on your blog. Is that this a paid theme or did you modify it your self? Anyway stay up the excellent quality writing, it is rare to see a nice weblog like this one today. I like pedacodavila.com.br ! My is: TikTok ManyChat

  6. I am really impressed together with your writing abilities as well as with the structure in your weblog. Is this a paid subject matter or did you customize it your self? Either way keep up the excellent high quality writing, it’s rare to see a nice blog like this one nowadays. I like pedacodavila.com.br ! It is my: Tools For Creators

  7. Thank you for your sharing. I am worried that I lack creative ideas. It is your article that makes me full of hope. Thank you. But, I have a question, can you help me?

  8. Greetings! Very productive par‘nesis within this article! It’s the petty changes which choice turn the largest changes. Thanks a a quantity in the direction of sharing! TerbinaPharmacy

  9. Palatable blog you have here.. It’s obdurate to find high calibre writing like yours these days. I justifiably comprehend individuals like you! Take care!!

  10. Tham gia cộng đồng game thủ tại Go88 để trải nghiệm các trò chơi bài, poker phổ biến nhất hiện nay.

  11. Đến với J88, bạn sẽ được trải nghiệm dịch vụ cá cược chuyên nghiệp cùng hàng ngàn sự kiện khuyến mãi độc quyền.

  12. kuwin sở hữu kho game đa dạng từ slot đến trò chơi bài đổi thưởng, mang đến cho bạn những giây phút giải trí tuyệt vời.

  13. Khám phá thế giới giải trí trực tuyến đỉnh cao tại MM88, nơi mang đến những trải nghiệm cá cược thể thao và casino sống động.

  14. Mit einer gültigen Glücksspiel-Lizenz und modernsten Sicherheitsstandards bietet das Casino höchste Seriosität und Schutz für alle Mitglieder. Wir verwenden auf unseren Seiten Affiliate-Links und erhalten möglicherweise eine Provision für Kunden, die an Online Casinos verwiesen werden. Casino.guru sieht sich als eine unabhängige Informationsplattform über Online Casinos und Online Casinospiele, die von keinem Glücksspielanbieter oder irgendeiner anderen Instanz kontrolliert wird. Teilen Sie Ihre Meinung mit oder erhalten Sie Antworten auf Ihre Fragen. Durchsuchen Sie alle von Casino Barcelona angebotenen Boni, einschließlich jener Bonusangebote, bei denen Sie keine Einzahlung vornehmen müssen, und durchstöbern Sie auch alle Willkommensboni, die Sie bei Ihrer ersten Einzahlung erhalten werden.
    Man kann eigentlich alles spielen, was auf dem Markt verfügbar ist. Es wird nicht nur das kategorische Casino Holdem angeboten, sondern kann auch Draw Poker und 5-Card-Poker als Casino Variante spielen. Zum Zeitpunkt meines Besuchs waren lediglich vier Roulettetische geöffnet, an denen man ab 2,5 Euro setzen kann. Abends sind allerdings auch einige spezielle Black Jack Tische im oberen Parterrebereich geöffnet, die sogenannten iTables. Gesammelte Treuepunkte aus Echtgeldspielen können in Freispiele, Bonusguthaben oder exklusive Events getauscht werden. Schweizer Kunden profitieren von flexiblen Limits, die sowohl für Freizeitspieler als auch High Roller bestens geeignet sind.
    Die “Snackbar” bietet leckere kleine Gerichte, Sandwiches und Kuchen. Es ist richtig was los an den Pokertischen und wer spät kommt und mit niedrigen Limits spielt, sollte frühzeitig reservieren. Es gibt eine gute Auswahl an Spielautomaten, professionelles Roulette und Blackjack und durch die asiatische Community fast immer Punto Banco. Schon etwas verwundert hat mich die Tatsache, dass das gehobene Restaurant erst ab 21 Uhr geöffnet hat. Wer lieber auf echte Pferde setzt, kann das im Sportwettenbereich des Casinos tun. Ich habe in der Nähe meines Hotels einen kurzen Blick in ein solches Slotscasino geworfen und habe eine angenehme Atmosphäre zum Spielen “gerochen”.

    References:
    https://online-spielhallen.de/locowin-casino-freispiele-alles-was-sie-wissen-mussen/

Deixe comentário

Seu endereço de e-mail não será publicado. Os campos necessários são marcados com *.